Wróćmy choć na chwilę do czasów, gdy przez złotowski dworzec przejeżdżał słynny pociąg Nord Ekspress, mknąc trasą od Paryża do Sankt Petersburga; gdy na stacji w Złotowie wysiadał Paul von Hindeburg – prezydent Niemiec i przejeżdżał tędy Ignacy Jan Paderewski, premier Polski. Wybierzmy się w kolejowo-muzealną podróż w przeszłość!

Muzeum Ziemi Złotowskiej zaprasza na wystawę czasową poświęconą historii kolejnictwa w Złotowie pt. „Pociąg do pociągu – kolej na Krajnie”

wystawa czynna 29 lutego – 7 lipca 2024

Galeria za Winklem, plac Paderewskiego w Złotowie

cena biletu – 2 zł

Złotów w swojej historii przeżywał różne okresy rozwoju, lepsze i gorsze. Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku, gdy Złotów trafił w granice państwa pruskiego, miasto przeżywało wręcz upadek. Wygnanie dużej liczby mieszkańców miasta pochodzenia żydowskiego spowodowało zahamowanie rozwoju pod każdym względem. Z pomocą przyszła dopiero budowa linii kolejowej Piła-Chojnice, która dała miastu potężny, uzdrawiający zastrzyk finansowy i gospodarczy.

Do znacznej rozbudowy miasta doszło po uruchomieniu linii kolejowej w 1871 r. i zakończeniu budowy kolei wschodniej (Ostbahn) w 1874 r. Powstały wówczas nowe tereny zabudowy, przede wszystkim wzdłuż wybudowanej nowej ulicy dworcowej (Bahnhofstraße), dzisiejszej alei Piasta. Następnie pojawiły się zabudowania w okolicach dzisiejszej ulicy Moniuszki i Bohaterów Westerplatte. Miasto czerpało ogromne zyski z przewozu i przechowywania towarów.

Ujmując sprawę chronologicznie: w 1871 r. oddano do użytku linię kolejową Piła – Złotów, 1 listopada 1873 r. połączenie Złotów – Chojnice. Była to istotna część magistrali Berlin – Królewiec, która znacznie skracała połączenie tych ośrodków. W 1906 r. otwarto linię kolejową Złotów – Więcbork, a w 1914 r. połączono szynami Złotów z Jastrowiem i Wałczem.

W latach 1896–1914 przejeżdżał przez Złotów  super nowoczesny pociąg pospieszny „Nord Ekspress”. Dwa razy w tygodniu, ze średnią prędkością 100 km/h pokonywał trasę Paryż – Bruksela –Berlin – Królewiec – Wilno – St. Petersburg. Ten legendarny pociąg uwieczniono w literaturze i sztuce europejskiej. Połowa trasy Paryż – Petersburg przypadała w Złotowie!

Już w XIX w. powstał budynek dworca wraz z infrastrukturą kolejową (nastawnie, wieże wodne, parowozownia, magazyny i rampy, perony i łączące je podziemne przejścia …). W sąsiedztwie dworca wybudowano obiekty mieszkalne dla pracowników kolei w charakterystycznym ceglanym stylu. Przy stacji powstał również hotel dworcowy. Linia kolejowa znacznie przyspieszyła rozwój Złotowa. Obecnie stan infrastruktury kolei w Złotowie nie nastraja optymistycznie, ale zapewne dworzec po przejęciu przez miasto już wkrótce nabierze dawnego blasku!

Na wystawie znajdą się niezwykle ciekawe eksponaty użyczone przez Muzeum Okręgowe w Pile, Muzeum Etnograficzne w Chojnicach, Chojnickiego Stowarzyszenie Miłośników Kolei, Urząd Gminy w Zakrzewie i Wyrzyskiej Kolei Wąskotorowej. Atrakcją będzie kolejka użyczona z prywatnego muzeum Tadeusza Stecyka oraz od Pani Bożeny Józefowskiej, atrybuty kolejarskie związane z Blues Expressem, w tym słynna czapka posła Henryka Szopińskiego. Nie zabraknie projekcji filmu „Peron 1. Powrót do Złotowa”, fachowej literatury i prasy z epoki, zdjęć kolejowych z okolicznych dworców, grafiki „Kolonia” światowej sławy graficzki Teresy Jakubowskiej, pocztówek ze zbiorów Muzeum Ziemi Złotowskiej, promocji złotowskiego dworca, wspomnienia o I. J. Paderewskim i królu kolei żelaznej Henrym Bethel Stroussbergu.

Niebywałą atrakcją towarzyszącą wystawie będzie spotkanie z Andrzejem Świetlikiem, wybitnym polskim fotografikiem.

Ciekawą atrakcją będzie również wystawa o polskiej kolei umiejscowiona na ekspozytorach przy Zagrodzie Krajeńskiej pt. „Stacja niepodległa. Na torach II RP”. Wystawa opowiadająca o odbudowie polskiego kolejnictwa w okresie międzywojnia będzie dostępna do obejrzenia niezależnie od godzin otwarcia Zagrody.

Zapraszamy na wystawę czasową jeśli czujecie pociąg do… pociągu!