Darmowy wstęp do odremontowanej Kaplicy Pamięci jest możliwy w każdą niedzielę w godzinach 13:00-14:00. Zachęcamy do odwiedzin indywidualnych w godzinach podanych powyżej oraz umawiania zwiedzania grupowego dla uczniów w dogodnych terminach.
Od wielu lat kaplica ewangelicka przy ul. Staszica w Złotowie stała niewykorzystana. Wzniesiony w 1906 roku w stylu neogotyckim obiekt jest materialnym świadectwem historii miasta i istniejącej tu od 1642 roku gminy ewangelickiej. Po 1945 roku budynek pełnił funkcję kostnicy. Od połowy lat 90-tych XX w. był nieużytkowany. W 2017 roku został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych. Właścicielem kaplicy jest Gmina Miasto Złotów, która podjęła działania mające na celu ratowanie tego niszczejącego zabytku i przywrócenie jego pierwotnego wyglądu.
Prace przeprowadzone na podstawie pozwolenia wydanego przez Delegaturę WUOZ w Pile obejmowały wymianę pokrycia dachowego na dachówkę karpiówkę, ręczne oczyszczenie ceglanych elewacji, wymianę wtórnej stolarki drzwiowej na nową drewnianą oraz renowację ślusarki okiennej wraz z uzupełnieniem oszklenia. Pierwszy etap prac remontowo-konserwatorskich zakończył się w 2020 roku. Kolejnym etapem wykonanym w 2021 roku była renowacja wnętrza kaplicy, oczyszczenie posadzki, konserwacja zachowanej ornamentalnej dekoracji malarskiej na pseudokolebkowym stropie oraz konserwacja i odtworzenie pierwotnej polichromii ścian znajdującej się pod wtórnymi powłokami malarskimi.
Jako muzealnicy staramy się dbać o szacunek dla wszystkich nacji, które zamieszkiwały przez wieki nasze tereny. Na terenie nieczynnego cmentarza spoczywają prochy katolików i ewangelików, Polaków i Niemców, działaczy polonijnych – wielkich patriotów, a także dwa tysiące żołnierzy walczących o przełamanie Wału Pomorskiego. Kaplica będzie miejscem pamięci o narodowościach, które żyły w Złotowie i okolicy.
Odnowiony zabytek jest też doskonałym miejscem do prezentacji obrazów upamiętniających militarne epizody historii Złotowszczyzny. Obiekt będzie służył jako dodatkowa sala ekspozycyjna Muzeum Ziemi Złotowskiej, nawiązująca do położonego obok cmentarza wojennego.
Pomieszczenia niszczejącej dotychczas kaplicy zostały przystosowane do działań edukacyjnych i wystawienniczych. Zakupione wyposażenie: system szybkiego nagrzewania, oświetlenie punktowe, składane krzesła pozwolą na wykorzystanie sali kaplicy nie tylko na spotkania towarzyszące składaniu wieńców na cmentarzu wojennym (31.01, 8.05, 1.09), ale również spotkania wykładowe, koncerty kameralne, lekcje z zakresu edukacji regionalnej.
Od stycznia 2022 roku prawdziwą perełką wśród złotowskich zabytków jest Kaplica Pamięci. Obiekt, który powstał w 1906 roku jako dom przedpogrzebowy dla osób wyznania ewangelicko-augsburskiego, a po wojnie katolickiego, był w ostatnich latach kompletnie zrujnowany. Piękna, neogotycka kaplica służyła jako schronienie dla osób spod ciemnej gwiazdy, w jej wnętrzu odbywały się alkoholowe libacje. W 2017 roku władze miasta podjęły słuszną decyzję o remoncie kaplicy, ratusz korzystając ze środków unijnych wyłożył pieniądze na renowację budynku w części zewnętrznej oraz jego otoczenia. Środki finansowe na zabiegi konserwacyjne i restauratorskie wewnątrz kaplicy wyłożył Urząd Marszałkowski w Poznaniu. To pozwoliło na odtworzenie oryginalnych malowideł, zdobień, polichromii i fresków. Efekt pracy ekipy konserwatorskiej jest imponujący. Z uwagi na fakt, że kaplica jest położona na terenie złotowskiej nekropolii, i ze względu na bliskość cmentarza wojennego, kaplicę przekazano pod zarząd Muzeum Ziemi Złotowskiej. Muzealnicy udanie zaaranżowali wnętrze kaplicy, umieszczając tam gabloty, w których wyeksponowano zbiory dotyczące militariów i kwestii wyznaniowych. Uzupełnienie stanowią elementy żołnierskiego ekwipunku wszystkich armii, których wojska przetaczały się przez Ziemię Złotowską. W wolnych przestrzeniach na ścianach kaplicy umieszczono 16 tablic, na których w układzie chronologicznym umieszczono zapis najważniejszych wydarzeń z dziejów Złotowa i okolic, począwszy od archeologii na II wojnie światowej skończywszy. Każda tablica dotyczy suwerennego okresu z historii regionu, gdzie zwiedzający w pełny sposób może zaznajomić się z historią miasta i przyległych miejscowości. Atutem zwiedzania kaplicy jest osoba przewodnika, który w sposób interesujący opowie zwiedzającym czego dotyczy każda tablica i poszczególne eksponaty.
Muzeum postarało się, by na wspomnianych tablicach znalazły się opisy osób i epizodów z historii regionu najbardziej interesujących. Stąd znajdziemy tam odwołanie do barwnej postaci feldmarszałka, księcia Lebrechta von Bluecher, przez sześć lat rezydującego w Starym Dzierzążnie nieopodal Złotowa. Na innej z tablic opisano życiorys urodzonego w Złotowie gen. Waltera Kruegera, słynnej postaci z historii USA, wciąż mało znanej w rodzinnym mieście. Tablice ponadto szeroko traktują o prehistorycznym skarbie z Okonka, o zburzonym złotowskim zamku, bractwie kurkowym, obozie pracy, cmentarzach wszystkich wyznań, morowym powietrzu, wybuchu i zakończeniu II wojny światowej. Poczesne miejsce zajmuje tragedia w Podgajach, gdzie naziści spalili w stodole polskich żołnierzy. Podkreślona jest także rola Powstania Wielkopolskiego poprzez wspomnienie wydarzenia, łącznie z tablicą, która upamiętnia nazwiska uczestników zrywu powstańczego spoczywających na złotowskich cmentarzach. Ciekawość wśród eksponatów wzbudzają elementy sakralne, rzeźby z kościołów czy też wielce oryginalna, metalowa trumna.
Kaplica Pamięci jest doskonałym miejscem na organizację uroczystości o charakterze edukacyjnym, patriotycznym, wojskowym, historycznymi w powiązaniu z uroczystościami na cmentarzu wojennym. Kaplica jest wyposażona w krzesła, oświetlenie i ogrzewanie, dzięki czemu jest obiektem użytku całorocznego.
Zapraszamy do nieodpłatnego zwiedzania Kaplicy Pamięci w każdą niedzielę (godz. 13.00-14.00) lub w tygodniu, uprzednio umawiając wizytę w siedzibie Muzeum Ziemi Złotowskiej, tel. 67 263 2872.
